ارائه مدلی مفهومی برای توسعه اثربخش فناوری اطلاعات در مراکز آموزش عالی ایران

در عصر جدید فناوری اطلاعات و ارتباطات(ict) اساساً نقشی کلیدی در توسعه و رقابت نظام ها و موسسات آموزش عالی ایفا می کند. لذا، ضروری است تا در هر کشوری، برنامه ریزی و سیاستگذاری مناسب و هماهنگی از سطح حاکمیت تا سطح موسسات برای توسعه آموزش عالی مبتنی بر ict صورت پذیرد. از طرفی با وجود اهمیت این موضوع، پژوهشی که توامان عوامل و موانع توسعه اثربخش it در دانشگاه ها را از دیدگاه بخشی و فرابخشی مورد مطالعه قرار دهد وجود ندارد. لذا، این پژوهش، بررسی جامع عوامل و موانع توسعه اثربخش it در دانشگاه های کشور را از سطح حاکمیت تا موسسات هدف قرار داده است تا با نگرشی جامع مدل مفهومی توسعه اثربخش it را برای دانشگاه های کشور ترسیم نماید. بدین منظور، ابتدا با بررسی تحلیلی تحقیقات انجام شده، عوامل توسعه اثربخش it در دانشگاه های کشور در هر یک از سطوح حاکمیت، وزارت علوم و موسسات آموزش عالی استخراج گردید و سپس مدلی مفهومی برای نقش هر یک از این سطوح در توسعه اثربخش it در دانشگاه های کشور ترسیم شد و نهایتاً با تلفیق این سه مدل و تعیین نحوه ارتباط میان آنها، مدل مفهومی نهایی برای توسعه اثربخش it در دانشگاه های کشور ترسیم گردید. این مدل که بر اساس مطالعات بسیار وسیع معتبرترین پژوهشها و همچنین مستندات سیاستی و برنامه-ای ترسیم شده و در ارزیابی خبرگان نیز تایید گردید، بر اهمیت عوامل ذیل در توسعه اثربخش فناوری در دانشگاه ها تاکید می کند برنامه ریزی ict از سطح حاکمیت تا سطح موسسات با تامین ارتباط و هماهنگی میان برنامه ها و در راستای تامین اهداف توسعه از سطح کشور تا سطح موسسات؛ برنامه ریزی برای تخصیص بودجه از سطح حاکمیت تا سطح موسسات و ارتباط سلسله مراتبی میان برنامه ها؛ تعیین متولیان نظارت و ارزیابی برنامه-های فناوری از سطح حاکمیت تا سطح موسسات و تامین ارتباط و همکاری لازم میان این سطوح در راستای بهبود مداوم برنامه ها؛ تامین الزامات زیرساختی برای اجرای برنامه های توسعه فناوری در آموزش-عالی؛ برنامه ریزی برای توسعه فرهنگ کیفیت در آموزش عالی از سطح حاکمیت تا سطح موسسات با تامین ارتباط و هماهنگی لازم میان برنامه ها؛ سیاستگذاری و برنامه ریزی برای توسعه همکاری های ملی و بین المللی دانشگاه ها و پیش بینی الزامات زیرساختی و قانونی آن از سطح حاکیت تا سطح موسسات خصوصاً مبتنی بر ابتکارات عصر دیجیتال؛ مدیریت شایسته ict در موسسات آموزش عالی.